Touwtrekken om een morele erfenis

Op 25 februari 1941 gingen duizenden Amsterdammers de straat op om te protesteren tegen het brute optreden van de Duitse bezetters tegen hun joodse stadgenoten. Tien maanden na het binnenvallen van de Duisers was dit de eerste politieke demonstratie in Nederland. De staking duurde twee dagen en werd bloedig neergeslagen, maar kreeg grote symbolische betekenis.

Vanaf 1946 is de staking jaarlijks herdacht, maar tientallen jaren woedde daarbij een verbeten ideologische strijd tussen gemeente, communisten, vakbonden en politieke partijen. Jarenlang waren er aparte herdenkingen: 's morgens de gemeente, 's middags de communisten.. op een gegeven moment werden zelfs vier verschillende herdenkingen georganiseerd.

Pas na de Koude Oorlog en de val van het communisme was het geruzie rondom de herdenking afgelopen. Sinds 1991 werken alle betrokken partijen samen aan de herdenking. Ze hebben hun krachten gebundeld in één Comité Herdenking Februaristaking. De herdenking staat nu minder in het teken van politieke eisen en wordt meer gekoppeld aan persoonlijke gewetensvragen.

Annet Mooij deed geschiedkundig onderzoek en legde voor het Comité Herdenking Februaristaking haar bevindingen vast in een boek. "De strijd om de Februaristaking" (uitgeverij Balans, 2006) ligt sinds half februari in de winkel. Prijs 17,50 euro.


Bron: Comité Herdenking Februaristaking 1941, informatieblad februari 2006.